منوچهر نوذری در کنار فعالیت‌های تلویزیونی و رادیویی در سینما و تئاتر نیز حضور موفقی داشت و کارگردانی آثار پرفروشی مانند ای والله! و خیالاتی را به عهده گرفت. وی در سال‌های پایانی زندگی‌اش با مشکلات سلامتی روبرو بود و سرانجام در آذر ۱۳۸۴ درگذشت. مراسم تشییع نوذری با حضور پرشور مردم، هنرمندان و مسئولان برگزار شد و خاطره‌ی او به عنوان یکی از محبوب‌ترین هنرمندان چندین دهه‌ی اخیر، در تاریخ هنر ایران جاودان ماند.
شروع فعالیت‌ها و علاقه به دوبله
منوچهر نوذری بیش از ۵۱ سال در حوزه‌های رادیو، تلویزیون، سینما، تئاتر و دوبله در ایران فعالیت کرده است. او در ۱۷ سالگی با توصیه و حمایت هوشنگ لطیف‌پور، دوبلور برجسته، وارد دنیای دوبله شد. نخستین کار او در دوبله فیلم «دختر نمکزار» بود که در آن، نقش کوچکی را با صدای طنز و سبک خاص خودش اجرا کرد. به تدریج با کسب تجربه، به مقام مدیریت دوبلاژ و دوبله نقش‌های پیچیده رسید.
ورود به سینما و همکاری با کارگردانان برجسته
منوچهر نوذری در کنار دوبله، از سال ۱۳۳۸ به عنوان دستیار فنی وارد سینما شد. او اولین نقش بازیگری خود را در فیلم «لاله آتشین» ایفا کرد و در ادامه، با ساخت فیلم «ایوالله» به تجربه کارگردانی پرداخت. این فیلم جزو پرفروش‌ترین آثار آن زمان شد و استقبال گسترده‌ای از آن صورت گرفت. نوذری با نقش‌آفرینی در فیلم‌های «حسین کرد» و «امیر ارسلان نامدار» در سینمای ایران به محبوبیت بیشتری رسید. وی همچنین در تئاترهای گلریز و نمایش‌های طنز، رکورد فروش تماشاگر را شکست و تا شش اجرا در روز داشت.
آخرین فیلم منوچهر نوذری «چند میگیری گریه کنی؟» به کارگردانی شاهد احمدلو در سال ۱۳۸۴ بود. در این فیلم حمید لولایی، ابوالفضل پورعرب، الناز شاکردوست، آناهیتا همتی و نیکو خردمند حضور داشتند. «چند میگیری گریه کنی؟»، دیپلم افتخار هیئت داوران بیست و چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر همان سال را به دست آورد.1سوره سینما – چند میگیری گریه کنی؟
ورود به رادیو و تلویزیون
منوچهر نوذری از اولین کسانی بود که با ورود تلویزیون به ایران، در برنامه‌های تلویزیونی حضور یافت و به مخاطبان تلویزیون را معرفی کرد. در رادیو نیز برنامه‌هایی چون «مسابقه هفته» را اجرا کرد که جزو موفق‌ترین تلویزیونی ایران شدند. گفته می‌شود نوذری اولین کسی است که در ایران در مقابل دوربین تلویویون رفت. او در این مورد می‌گوید:
من اولین کسی بودم که در تلویزیون ایران مقابل دوربین رفتم و گفتم نام جعبه‌ای که تصویر من را در آن می‌بینید تلویزیون است.
منوچهر نوذری در سال‌های پس از انقلاب مدتی فعالیت نداشت تا اینکه در سال ۶۷ پس از ده سال در برنامه رادیویی «صبح جمعه با شما» حضور پیدا کرد. این برنامه با حضور نوذری محبوبیت دوچندان پیدا کرد و در این برنامه ایفاگر نقش‌هایی همچون «آقای مُلَوَّن» و «آقای دست و دلباز» را برعهده داشت.2خبرآنلاین – دلیلِ خانه‌نشین شدنِ منوچهر نوذری در ۱۰ سال ابتدایی پس از انقلاب
منوچهر نوذری در سریال‌های تلویزیون
منوچهر نوذری برای اولین بار برای بازی در سریال «جدی نگیرید» جلوی دوربین تلویزیون رفت. او در تلویزیون نقش‌های زیادی بازی نکرد و از حضورش در سریال‌های تلویزیونی می‌توان به سریال‌هایی مانند «باجناغ‌ها»، «بابای خجالتی»، «عصای پیری» و در نهایت در «کوچه اقاقیا» بازی کرد. «کوچه اقاقیا» شاید مشهورترین نقش آفرینی نوذری در تلویزیون محسوب شود. در این سریال، که به کارگردانی رضا عطاران ساخته شد، به دلیل ایفای نقش پدر با طنزی متین و دلنشین، بار دیگر توانست توجه مخاطبان را به خود جلب کند. به گفته وی، عطاران در کارگردانی انعطاف‌پذیر و حمایت‌کننده بود و این تجربه یکی از بهترین همکاری‌های هنری نوذری محسوب می‌شد.
منوچهر نوذری به عنوان طنازترین مجری ایران
در سال ۱۴۰۰ در برنامه «ترین‌ها» از رادیو صبا، که به اجرای شاهین جمشیدی پخش می‌شد، منوچهر نوذری به عنوان طنازترین مجری ایران شناخته شد. این جایگاه به دلیل سبک خاص اجرا و خاطرات به‌یادماندنی‌ای که او در رادیو و تلویزیون برای مخاطبان خلق کرد، به او تعلق گرفت. در این نظرسنجی، نام ایرج نوذری، ایرج طهماسب، شاهین جمشیدی و احسان علیخانی نیز در رتبه‌های بعدی قرار داشت.منوچهر نوذری طنازترین مجری تلویزیونی شد3یاقوت‌نیوز –
حواشی و دیدگاه‌ها
منوچهر نوذری که از نخستین نسل دوبلورها در ایران است، او معتقد بود که دوبله نه تنها یک هنر، بلکه یک فن است که توجه به آن، کیفیت کار را افزایش می‌دهد. وی انتقاداتی نسبت به کاهش کیفیت دوبله‌های امروزی داشت و معتقد بود که دوبله باید همراه با حفظ حالت و حس بازیگر و رعایت هماهنگی حرکات لب و دهان انجام شود.
واکنش به شایعه درگذشتش
منوچهر نوذری در گفتگو با ایسنا به این موضوع اشاره کرد که روزنامه‌نگاران برای اینکه خبر درگذشت فردین را کمرنگ کنند شایعه درگذشت نوذری را مطرح کردند. اون می‌گوید
شایعه کردند که نوذری مرده! بعد دیدند که نه مال او کمرنگ شد مال ما هم دارد سر و صدا می‌کند، آمدند از من گرفتند و پخش کردند.
تفاوت طنز با دلقک‌بازی
به گفته منوچهر نوذری، طنز به معنای واقعی، هنری است که با تبسم مخاطب همراه است و ماندگار می‌شود. او از اینکه برخی طنزها به دلقک‌بازی و شوخی‌های سطحی تقلیل یافته‌اند، ناراضی بود و طنز را راهی برای ماندگار کردن حس خنده در یاد مخاطبان می‌دانست.
ماجرای زندان رفتن
منوچهر نوذری در مصاحبه‌ای با ایسنا اعلام کرد که دو سال و نیم بخاطر بدهی یکی از دوستانش و امضایی که برای ضمانت داده بود به زندان افتاد. او در مدت زندان برای زندانی‌ها برنامه می‌گذاشت و طرح سه سریال و فیلم و یک راه شب برای رادیو نوشت.
گلایه از مسئولان هنری
با وجود سال‌ها تلاش و تاثیرگذاری در عرصه‌های مختلف، منوچهر نوذری در آخرین سال‌های عمر خود از بی‌توجهی مسئولان هنری گلایه داشت. او اشاره کرده بود که به عنوان یکی از پیشگامان تلویزیون و دوبله، انتظار حمایت و توجه بیشتری از مسئولان فرهنگی دارد.4ایسنا – /ديدار با پيشكسوت/ تاريخ شفاهي دوبله، راديو، سينما و تئاتر از زبان منوچهر نوذري از خبرنگاران قديمي گله دارم/۲
زندگی شخصی
منوچهر نوذری در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۱۵ در قزوین به دنیا آمد. او اصالتاً کاشانی است. ایرج نوذری، بازیگر سینما فرزند اوست و دو نوه نیز با نام‌های دلربا و دلناز دارد. همچنین محمود نوذری، کارگردان و فیلم‌بردار سینما برادر اوست.
درگذشت منوچهر نوذری
وی از اواسط مهر ماه ۱۳۸۴ به دلیل عوارض قلبی، کلیوی و دیابت در بیمارستان و خانه بستری بود. پس از بستری شدن مجدد در بیمارستان مدرس به علت عفونت کلیوی و انجام دیالیز، سرانجام در صبح روز پنجشنبه ۱۷ آذر ماه در سن ۶۹ سالگی درگذشت. وی در طول عمرش با آثاری که در دوبله، رادیو، تلویزیون، سینما و تئاتر از خود به یادگار گذاشت، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ هنر ایران یافت و تا به امروز به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار و تاثیرگذار هنر ایران شناخته می‌شود.5ایسنا – “منوچهر نوذري” درگذشت نخستين شخصي که در تلويزيون ايران مقابل دوربين رفت
مراسم تشییع و بزرگداشت
مراسم تشییع منوچهر نوذری در روز جمعه ۱۷ آذر ماه از ساختمان ارگ رادیو برگزار شد. در این مراسم، هنرمندان، مدیران صدا و سیما و علاقمندان به هنر او حضور یافتند و با وی وداع کردند. سخنان پایانی او، حاکی از دلتنگی و گله‌مندی‌اش نسبت به کم‌توجهی‌ها و نبود حمایت کافی از سوی مسئولان فرهنگی بود، اما او همچنان با امید و عشق به هنر و رضایت از سال‌ها خدمت به مردم، جامعه هنری ایران را وداع گفت.
آثار
در فهرست‌های زیر مجموعه آثار منوچهر نوذری را گردآوری کرده‌ایم.
دوبله
- به‌جای جک لمون در بعضی‌ها داغشو دوست دارند
- به‌جای جک لمون در آپارتمان، ۱۹۶۰
- به‌جای جک لمون در ایرما خوشگله، دوبله اول و دوم
- به‌جای جک لمون در همسایه خوب سام
- به‌جای جک لمون در روزهای شراب و گل سرخ
- به‌جای جک لمون در زیر درخت یام یام
- به‌جای جک لمون در چگونه زن خود را بکشیم
- به‌جای جک لمون در شیرینی شانس
- به‌جای جک لمون در غریبه‌ها در شهر، دوبله اول
- به‌جای جک لمون در آوانتی!
- به‌جای جک لمون در سندروم چینی
- به‌جای جک لمون در جی اف کی
- به‌جای جک لمون در گلن گلری گلن راس
- به‌جای جیمز استوارت در وینچستر ۷۳
- به‌جای جیمز استوارت در مردی که زیاد می‌دانست، دوبله اول
- به‌جای جیمز استوارت در سرگیجه، دوبله اول
- به‌جای جیمز استوارت در دو نفر باهم تاختند، دوبله اول
- به‌جای جیمز استوارت در مردی که لیبرتی والانس را کشت، یکی از نسخه‌های دوبله شده
- به‌جای کری گرانت در غرور و شهوت
- به‌جای کری گرانت در خانه قایقی
- به‌جای استیو مک‌کوئین در هفت دلاور، دوبله اول
- به‌جای استیو مک‌کوئین در بچهٔ سین سیناتی (قمارباز سین سیناتی)
- به‌جای گلن فورد در خون‌بها!
- به‌جای گلن فورد در معجزهٔ سیب، دوبله اول و دوم
- به‌جای گلن فورد در چهار سوار سرنوشت
- به‌جای شون کانری در دکتر نو
- به‌جای جان گاوین در روانی
- به‌جای جرج سندرز در سلیمان و ملکه سبا، دوبله اول
- به‌جای ادموند اوبرایان در کنتس پابرهنه
- به‌جای وان هفلین در شین، دوبله اول
- در نقش راوی در هزاردستان
- به‌جای جهانگیر فروهر در پهلوانان نمی میرند
سرپرست گویندگان
- شوخی نکن دلخور میشم ۱۳۴۵
- ایوالله ۱۳۵۰
- خیلی هم ممنون ۱۳۵۱
- یه جو غیرت ۱۳۵۱
- خیالاتی ۱۳۵۲
- هی جو ۱۳۶۷
- شنگول و منگول ۱۳۶۸
- حسنک ۱۳۷۱
اجرای تلویزیونی
- چهره‌ها
- هزار برگ هزار رنگ
- مسابقه هفته
- مسابقه جمعه‌ها
- تهران ساعت ۲۰
- مسابقه ثانیه‌ها
- صندلی داغ
بازیگر
- لاله آتشین ۱۳۴۱
- افق روشن ۱۳۴۴
- امیر ارسلان نامدار ۱۳۴۵
- حسین کرد ۱۳۴۵
- گوهر شب چراغ ۱۳۴۶
- غروب بت پرستان ۱۳۴۷
- میوه گناه (۱۳۴۹)
- آسمون بی ستاره ۱۳۵۰
- خیالاتی ۱۳۵۲
- چند میگیری گریه کنی ۱۳۸۴
- کوچه اقاقیا
- بابای خجالتی (۱۳۸۳)
- باجناغ‌ها
- جدی نگیرید
کارگردان
- ایوالله ۱۳۵۰ و همچنین تدوینگر
- خیلی هم ممنون ۱۳۵۱ و همچنین سراینده اشعار
- خیالاتی۱۳۵۲ و همچنین سراینده اشعار
- الو من گربه هستم ۱۳۵۶ / فیلمبرداری و تولید در مصر
منابع
- 1سوره سینما – چند میگیری گریه کنی؟
- 2
- 3یاقوت‌نیوز –
- 4
- 5