اصغر افضلی با دوبله شخصیت‌های برجسته‌ای چون وودی آلن، استن لورل و بسیاری از کاراکترهای انیمیشنی و سینمایی، به شهرت رسید. او همواره تلاش می‌کرد با خلاقیت و انرژی، کاراکترها را به گونه‌ای صداپیشگی کند که برای مخاطب به‌یادماندنی باشند. صدای او نه‌تنها در فیلم‌ها و سریال‌ها، بلکه در برنامه‌های رادیویی نیز تأثیرگذار و دلنشین بود.
دوران کاری
اصغر افضلی در طول دوران فعالیت خود در دوبله‌ی فیلم‌ها و انیمیشن‌های خارجی، تیپ‌های صوتی ماندگاری خلق کرد. او به دلیل توانایی در تیپ‌سازی برای شخصیت‌های کمدی در فیلم‌ها و کارتون‌ها شهرت داشت. از جمله نقش‌های شاخص او می‌توان به گویندگی در انیمیشن‌هایی مانند «وروجک و آقای نجار»، «گوریل انگوری» و «رابین‌هود» اشاره کرد. گویندگی شخصیت «بیگلی بیگلی» در «گوریل انگوری» از خاطره‌انگیزترین تیپ‌های اوست که افضلی نیز همواره از آن با عشق و افتخار یاد می‌کرد.1ایمنا – اصغر افضلی از رابین هود تا لورل و هاردی + بیوگرافی و دوبله ها
آغاز کار
اصغر افضلی از سال ۱۳۳۹ فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه دوبله در فیلم فرانسوی «سه‌چرخه‌سوار» آغاز کرد و در نقش کوتاهی حرف زد، دوبله این فیلم در استودیو پلازا دوبله شد.2همشهری – زندگینامه: اصغر افضلی (۱۳۱۷-۱۳۹۲) صدا و استعداد گویندگی افضلی را نخستین بار احمد رسول‌زاده کشف کرد. او در این زمینه گفته است:
نمایشنامه‌ای به نام «اسمال در نیویورک» را در تئاتر فردوسی کار می‌کردیم که آقای رسول‌زاده هم در آن حضور داشتند و این همکاری با ایشان مدتی ادامه پیدا کرد تا این که آقای رسول‌زاده وارد دوبله شدند و مرا تشویق به حضور در دوبله کردند. من هم پذیرفتم و با مراجعه به آنجا فهمیدم که برای آنان غریبه نیستم، چون استودیو دی.سی.آی روبه‌روی تئاتر فردوسی بود و اکثر دوبلورهای آنجا برای تماشا می‌آمدند که از آن زمان رابطه دوستانه‌ای بین ما برقرار شد.
اصغر افضلی همچنین یادآور شده است که دوبله آن زمان حال و هوای دیگری داشت و مثل حالا ماشینی نبود که همه چیز با عجله پیش می‌رود. فیلم به وسیله آپارات نمایش داده می‌شد و برای تکرار دیالوگ‌ها باید فیلم متوقف می‌شد و به صحنه قبلی برمی‌گشت. این کار سه تا چهار دقیقه زمان می‌برد و فرصت مناسبی برای گوینده بود که به کارش فکر کرده و دیالوگ‌ها را چند بار مرور کند تا این که واژه‌ها ملکه ذهنش شوند.
اصغر افضلی در فیلم‌های کمدی صدای بازیگرانی چون فرانکو فرانچی، وودی آلن، بود ابوت، استن لورل، غلامحسین بهمنیار، داریوش اسدزاده، عزت‌الله وثوق و توتو را دوبله کرده است. همچنین، دوبله‌های کارتونی ماندگاری همچون «وروجک» در «وروجک و آقای نجار»، «کارآگاه گجت»، «تناردیه» در «بینوایان» و «پرنس جان» در «رابین‌هود» را در کارنامه دارد.3ایسنا – یادی از دوبله کارتون «گوریل انگوری» با یک ویدئو
ویژگی‌های حرفه‌ای
ویژگی منحصربه‌فرد صدای اصغر افضلی، توانایی در اجرای تیپ‌های متفاوت و ماندگار بود. او با خلاقیت و مهارت خود شخصیت‌های کارتونی و کمدی بسیاری را در ذهن مخاطبان ماندگار ساخت. در بینوایان، رابین‌هود و گربه‌های اشرافی، افضلی با صدای گرم و خاصش به این آثار جان بخشید.
افضلی درباره صداپیشگی در نقش وودی آلن گفته است:
جنس بازی وودی آلن را خیلی دوست دارم و هنگام کار، انگار مثل دو دوست کنار همدیگریم، همسطح و یکرنگ با هم حرکت می‌کنیم، چون شناخت کاملی از راز و رمزها و ریزه‌کاری‌های هنر نقش‌آفرینی او دارم.
اصغر افضلی در دوبله فیلم‌های ایرانی نیز حضور چشمگیری داشت که نمونه مشهور آن صدای شخصیت قوچعلی در مجموعه فیلم‌های صمد و نقش‌گویی به جای پرسوناژ صاحب جواهرفروشی قازاریان (با بازی زنده‌یاد سروش خلیلی) در دوبله سریال «هزاردستان» است. ایفای نقش رادیویی «رحمت گردچاقه» در برنامه پرمخاطب «صبح جمعه با شما» از دیگر خاطرات شیرین حضور افضلی در رادیو بود.
اصغر افضلی همچنین در سریال‌های مختلفی نظیر «دایی جان ناپلئون» و «هزاردستان» به ایفای نقش پرداخت. در سریال «دایی جان ناپلئون»، او نقش مادر آسپیران غیاث‌آبادی با بازی پروین سلیمانی را گویندگی کرد.4همشهری – اصغر افضلی | این صدا جایگزین ندارد
زندگی شخصی
اصغر افضلی با نام اصلی علی‌اصغر خواجه افضلی‌زاده در تاریخ ۱۰ تیر ۱۳۱۷ در تهران زاده شد.5ایران کتاب – اصغر افضلی اصغر افضلی در جوانی با طوبی قزل ایاغ ازدواج کرد و ثمره این ازدواج ۴ فرزند به نام‌های رامین، میترا، امید و شهریار است. او در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۹۲ در سن ۷۵ سالگی درگذشت. پیکر او در بهشت زهرا، قطعه ۸۸، ردیف ۱۶۴ به شماره ۵۱۰، قطعه هنرمندان به خاک سپرده شد. فرزندش شهریار درباره فوت پدرش عنوان کرد: «پدرم بدون هیچ مشکل قبلی و به‌طور ناگهانی از دنیا رفت.»6ایرمو – اصغر افضلی او یکی از ماندگارترین صداهای تاریخ دوبله ایران بود که جایگزینی برای او یافت نمی‌شود. یاد و خاطره او در ذهن علاقه‌مندان به هنر دوبله و صداپیشگی برای همیشه زنده خواهد ماند.
آثار
اصغر افضلی یکی از برجسته‌ترین چهره‌های دنیای دوبله در ایران است که با صدای خاص و اجرای بی‌نظیر خود، در خلق شخصیت‌های ماندگار در فیلم‌ها، انیمیشن‌ها و سریال‌ها نقش برجسته‌ای داشته است. از فیلم‌های سینمایی کلاسیک تا انیمیشن‌های پرطرفدار، افضلی همواره توانسته است با هنرمندی و دقت خود، شخصیت‌ها را به زبانی زنده و تاثیرگذار معرفی کند. در اینجا نگاهی به برخی از مهم‌ترین آثار این هنرمند بزرگ خواهیم داشت که تأثیراتش در عرصه دوبله ایران را نمایان می‌کند.
دوبله فیلم‌های خارجی
- به‌جای چارلی چاپلین در دیکتاتور بزرگ (۱۹۴۰)
- به‌جای آندره بورویل در دایره سرخ (۱۹۷۰)
- به‌جای پیتر اسمیت (آقای کید) در الماس‌ها همیشگی اند (۱۹۷۱)
- به‌جای آندره بورویل (آقای تناردیه) در بینوایان
دوبله انیمیشن‌ها
- به‌جای روباه در پسر شجاع
- به‌جای شلمان (لاک پشت) در بامزی قوی‌ترین خرس دنیا
- به‌جای بیگلی بیگلی در گوریل انگوری
- به‌جای کارآگاه گجت در کارآگاه گجت
- به‌جای دانلد داک در قلعه هزار اردک
- به‌جای پادشاه / پرنس جان (شیر) در رابین هود
- به‌جای خدمتکار / ادگار در گربه‌های اشرافی
- به‌جای عموی بلفی در بلفی و لیلی بیت
- به‌جای وروجک در وروجک و آقای نجار
- به‌جای مترسک در جادوگر شهر اوز
- به‌جای تناردیه در کارتون بینوایان
- به‌جای شخصیت‌های مختلف در رنگو
- به‌جای رَترَپ در سریال انیمیشنی جنگ درندگان (تبدیل شوندگان)
- به‌جای مدیریت دوبلاژ در باب اسفنجی (دوبله‌شده در شبکه دو)
دوبله سریال‌های تلویزیونی
- به‌جای منوچهر آذری و چند شخصیت دیگر در هزاردستان
- به‌جای مادر آسپیران غیاث آبادی (پروین سلیمانی) در دایی جان ناپلئون
منابع
- 1
- 2همشهری – زندگینامه: اصغر افضلی (۱۳۱۷-۱۳۹۲)
- 3
- 4همشهری – اصغر افضلی | این صدا جایگزین ندارد
- 5ایران کتاب – اصغر افضلی
- 6ایرمو – اصغر افضلی