ماسک در واکنش به خبر شکایت، بهجای پاسخ به جزئیات، با لحنی طعنهآمیز گفت: «اون فیلم افتضاح بود.» تسلا و برادران وارنر دیسکاوری، که نامش در این پرونده ذکر شده، تاکنون درباره این دعوی اظهار نظری نکردهاند.
اما آیا از نظر حقوقی، استدلالهای الکان قوی است؟ وکلای حقوق مالکیت فکری معتقدند که احتمالاً اثبات این که ماسک و تسلا مستقیماً کپیرایت «بلید رانر ۲۰۴۹» را نقض کردهاند برای الکان کار دشواری خواهد بود. با این حال، کارشناسان میگویند ممکن است آلکان بتواند ادعا کند که ماسک و تسلا با سوءاستفاده از تصویر فیلم، نوعی «تأیید نادرست» را القا کردهاند.
ادعاهای نقض کپیرایت به این بستگی دارد که آیا دادگاه (یا هیئت منصفه) تصویر «بلید رانر ۲۰۴۹» که محور استدلال الکان است را بهطور «قابلتوجهی مشابه» تصویری که ماسک در ارائه تسلا استفاده کرده، تشخیص دهد یا خیر. این را اوری ویلیامز، مدیر شرکت حقوقی مککول اسمیت و رئیس بخش اسرار تجاری این موسسه حقوقی گفت.
ویلیامز توضیح داد که در تصویر استفادهشده توسط ماسک، «یک منظرهی آخرالزمانی با رنگ نارنجی و مردی با پالتو دیده میشود.» او افزود: «این عناصر مدتهاست در هالیوود وجود داشتهاند… به نظر من بعید است که این دو تصویر به اندازهای مشابه شناخته شوند که نقض کپیرایت باشد.»
ویلیامز همچنین اشاره کرد که پرسش اساسی در رابطه با کپیرایت این است که آیا یک فرد عادی با دیدن تصویر ماسک/تسلا، تصور میکند که این تصویر واقعاً از فیلم «بلید رانر ۲۰۴۹» است یا خیر. در شکایت الکان آمده که تسلا و ماسک «بهخوبی میدانستند» که تصویر استفادهشده در پخش زنده جهانی رونمایی تسلا روبوتکسی «تصویری از فیلم بلید رانر ۲۰۴۹ نیست، بلکه یک کپی استایلشده است که احتمالاً میتواند نقض محسوب شود.»
ویلیامز میگوید «این به نظر من مشکلساز میباشد». «اگر استدلال شما این است که مردم به حدی سردرگم خواهند شد که فکر کنند شما با تسلا توافق کردهاید، سپس میگویید که این تصویر قابل شناسایی به عنوان یک صحنه از فیلم نیست.»
علاوه بر این، دادگاهها استانداردهای بالایی در مورد «شباهت قابلتوجه» در پروندههای کپیرایت دارند. برای مثال، در سال ۲۰۱۸، دادگاه استیناف نهم ایالات متحده حکمی را تأیید کرد که نشان میداد لوگوی معروف جامپمن نایک، که مایکل جردن را در حال پرش به تصویر میکشد، نقض کپیرایت عکس معروف جاکوبوس رنتمیستر از این ورزشکار در سال ۱۹۸۴ نیست، هرچند که این دو شباهت زیادی به هم دارند. دادگاه در حکمی نتیجهگیری کرد که «این آثار از نظر قانونی به طور قابلتوجهی مشابه نیستند» و این که انتخابهایی که در ایجاد لوگوی جامپمن نایک صورت گرفته، «تصویری متفاوت از عکس رنتمیستر تولید کرده که بیشتر از تفاوتهای جزئی است.»
این تصویری است از «بلید رانر ۲۰۴۹» که تسلا ادعا شده برای مجوز استفاده از آن تلاش کرده و الکان مدعی است که «یکی از نمادینترین تصاویر فیلم و از نظر بازاریابی از لحاظ تجاری بسیار مهم است»
این تصویری است از ارائه روبوتکسی تسلا (که در پرونده شکایت نیز گنجانده شده)، که الکان ادعا میکند «یک اثر اشتقاقی غیرمجاز از بلیدرانر ۲۰۴۹ است»
الکان مدعی است که تصویری که در ارائه ماسک استفاده شد «بهوضوح بهگونهای طراحی شده بود که از نظر بصری به عنوان یک تصویر واقعی از صحنه نمادین شخصیت کِی در حال گشتوگذار در ویرانههای لاسوگاس در «بلید رانر ۲۰۴۹» یا یک کپی با حداقل تغییرات از آن خوانده شود.»
علاوه بر ادعاهای کپیرایت، الکان ممکن است استدلال قویتری با ادعای «تأیید نادرست» علیه ماسک و تسلا داشته باشد. راب روزنبرگ، وکیلی که ۲۲ سال در شبکههای شوتایم کار کرده و اخیراً به عنوان مشاور کل فعالیت میکرد، چنین نظری دارد. او از سال گذشته شرکت مشاورهی مستقل تِلوراید لِگال استراتِجیز را تأسیس کرده است.
روزنبرگ گفت که این واقعیت که ماسک و تسلا به دنبال مجوز استفاده از تصاویر «بلید رانر ۲۰۴۹» بوده و درخواستشان رد شده، «نکته منفی» برای آنهاست. الکان نسبت به رابطه برند خود با ماسک نگران بوده و به نظر میرسد این موضوع برای دادگاهها حائز اهمیت باشد. به عنوان مالک یک برند و کپیرایت، شما حقوق انحصاری برای تعیین شرکای تجاری خود دارید.
ادعای «تأیید نادرست» با اظهارات ماسک در رویداد روبوتکسی تسلا تقویت میشود. او در این رویداد گفت: «میدونید، من عاشق بلید رانر هستم، اما نمیدونم آیا اون آینده رو میخوایم.» این جمله در شکایت الکان ذکر شده است. او افزود: «فکر میکنم اون پالتویی که تنش هست رو میخوایم، اما نه اون… آخرالزمان تاریک رو.»
روزنبرگ گفت که این اظهارات ماسک نشان میدهد تسلا «در تلاش بوده تا از شهرت برند بلید رانر بهره ببرد.» در این رابطه، الکان اشاره کرده که فیلم «بلید رانر ۲۰۹۹» را برای «آمازون پرایم ویدیو» دارد که اکنون در اروپا در حال فیلمبرداری است و ادعا کرده که «در حال مذاکره با دیگر برندهای خودروسازی» برای همکاری در این سریال است. روزنبرگ گفت: «به نظر من، این نکته دیگری است که به نفع الکان عمل میکند. یک چیز است که بگوییم، «اینجا تصویری از یک مرد است که به شهری آخرالزمانی نگاه میکند»… اما این که این یک فرنچایز در میانه توسعه است، جذابیت و اهمیت بیشتری به موضوع میبخشد.»
همچنین ممکن است که الکان، که توسط بنیانگذار فدکس، فردریک دبلیو اسمیت، حمایت میشود، بیشتر در پی ایجاد یک بیانیه سیاسی از طریق این شکایت بوده باشد. مشابه شیوهای که بسیاری از موزیسینها از دونالد ترامپ خواستند که استفاده از آهنگهای آنها را در گردهماییهای انتخاباتیاش متوقف کند. در شکایت خود، الکان گفت که میخواهد «بلید رانر ۲۰۴۹» به هیچ وجه ارتباطی با «تسلا، ایکس، ماسک یا هر شرکت متعلق به ماسک» نداشته باشد، با توجه به این که «رفتار بیش از حد برجسته، به شدت سیاسی، بیثبات و دلبخواهی ماسک که گاهی به سمت سخنان تنفرآمیز میرود» مورد توجه قرار گرفته است. ماسک که از حامیان پرشور ترامپ شده، ثروتمندترین فرد جهان با ثروت فعلی بیش از ۲۷۰ میلیارد دلار است.
پاتریشیا فلن، معاون مدیر در دانشکده رسانه و امور عمومی دانشگاه جورج واشنگتن، گفت: «از شکایت الکان کاملاً مشخص است که آنها از ایلان ماسک خوششان نمیآید.» او افزود: «آیا واقعاً مشکلی در استفاده تسلا از یک تصویر تولیدشده توسط هوش مصنوعی وجود دارد؟ یا این اقدامی سیاسی است که انجام میدهند؟»
در همین حال، ویلیامز از مککول اسمیت گفت که استفاده ادعایی تسلا و ماسک از هوش مصنوعی برای تولید تصویر مورد بحث، به لحاظ حقوقی مسئلهی اصلی در این پرونده نیست. او گفت که این مورد با دعاوی کپیرایت علیه شرکتهای تولیدکننده هوش مصنوعی که به استفاده غیرمجاز از مواد دارای کپیرایت برای آموزش مدلهای بزرگ خود متهم شدهاند، مانند شکایت نیویورک تایمز علیه اوپنایآی و مایکروسافت، تفاوت دارد.
موردی مشابه با اختلاف الکان و ماسک/تسلا اوایل امسال در مورد اسکارلت جوهانسون و اوپنایآی رخ داد. این بازیگر گفت که درخواست اوپنایآی را برای استفاده از صدای او در سیستم گفتگویی چتجیپیتی رد کرده بود، اما سپس «شگفتزده» و «خشمگین» شد که این شرکت صدایی مشابه صدای او را استفاده کرده است. (اوپنایآی با حذف پروفایل صدای موردنظر موافقت کرد.) این نیز بیشتر به یک مناقشه سنتی مربوط بود و در این مورد بر سر نام و شباهت بود نه مسئلهای خاص هوش مصنوعی.
روزنبرگ گفت که ماسک و تسلا نیازی به استفاده از هوش مصنوعی برای ایجاد تصویر مورد ادعا نداشتند «آنها میتوانستند یک هنرمند را برای کپیبرداری از سبک بلید رانر به کار بگیرند.» وی افزود: «فکر میکنم در آینده موارد بیشتری از این نوع را ببینیم، چرا که ابزارهای هوش مصنوعی مولد روز به روز بیشتر میشوند.»
آیا الکان میتواند با ماسک، تسلا و برادران وارنر دیسکاوری به توافق برسد؟ روزنبرگ معتقد است «وقتی با شخصیتهای خاص سروکار دارید، هیچوقت نمیدانید که این مسئله چگونه پیش خواهد رفت. برای طرفهای مورد شکایت، این سؤال همیشه مطرح است که آیا شرایط به گونهای است که این مناقشات باعث تخریب چهره آنها شود یا خیر»