سلولوئید در طول دوران اوج خود، تنها یک رسانه ضبط تصاویر نبود، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت و زیبایی‌شناسی سینما محسوب می‌شد. گرمای رنگ‌ها، بافت دانه‌دار و کنتراست منحصر به فرد تصاویر ثبت شده روی فیلم سلولوئید، حال و هوایی خاص به آثار سینمایی می‌بخشید که حتی با پیشرفت‌های چشمگیر فناوری دیجیتال نیز به طور کامل قابل تکرار نیست. این ویژگی‌های منحصر به فرد باعث شده است که بسیاری از فیلمسازان برجسته معاصر، با وجود دسترسی به تکنولوژی‌های پیشرفته دیجیتال، همچنان اصالت و کیفیت بی‌نظیر فیلم سلولوئید را ترجیح دهند و برای خلق آثار خود به این رسانه تاریخی وفادار بمانند.
فیلم سلولوئید چیست؟
فیلم سلولوئید یک صفحه پلاستیکی انعطاف‌پذیر است که برای ثبت تصاویر استفاده می‌شود. در ابتدا به عنوان فیلم عکاسی به کار رفت، اما به سرعت به گزینه اصلی برای ضبط تصاویر متحرک و انیمیشن تبدیل شد. سلولوئید نوعی ترموپلاستیک شفاف بود که در مقایسه با صفحات شیشه‌ای و فیلم‌های کاغذی مورد استفاده در اولین تصاویر متحرک، مقاومت بسیار بیشتری داشت.
تاریخچه مختصر فیلم سلولوئید
توسعه سلولوئید انقلابی در خلق تصاویر متحرک ایجاد کرد.
- اختراع سلولوئید: سلولوئید در دهه‌های ۱۸۶۰ و ۱۸۷۰ به عنوان اولین پلاستیک مصنوعی توسعه یافت.
- رقیق‌سازی سلولوئید: در سال ۱۸۸۲، شیمیدان جان اچ. استیونز دریافت که سلولوئید را می‌توان با استات رقیق کرد تا صفحاتی انعطاف‌پذیر و شفاف تولید شود.
- توسعه فیلم سلولوئید: در سال ۱۸۸۸، جان کاربات این صفحات جدید و انعطاف‌پذیر را به اولین فیلم عکاسی تجاری مبتنی بر سلولوئید تبدیل کرد، اما صفحات او برای پیچیدن بسیار سفت بودند. یک سال بعد، هنری رایخنباخ و جورج ایستمن از شرکت ایستمن (بعدها کداک) فیلمی انعطاف‌پذیرتر توسعه دادند که استفاده از آن آسان‌تر بود و می‌توانست به صورت رول ذخیره شود. این فیلم بر پایه نیترات سلولز بسیار قابل اشتعال ساخته شده بود که به آن نیترات سلولوئید یا فیلم نیترات می‌گفتند. با وجود برخی حوادث فاجعه‌بار در اتاق‌های نمایش، این فیلم برای دهه‌ها محبوب باقی ماند.
- اختراع فیلم ایمن: تا اوایل دهه ۱۹۰۰، شرکت کداک فیلم سلولوئیدی با پایه استات و کم‌اشتعال‌تر تولید کرد. فیلم ایمن سلولوئید به سرعت برای مصارف خانگی مورد استفاده قرار گرفت، اما تا دهه ۱۹۳۰ در صنعت فیلمسازی محبوب نشد.
- انقلاب دیجیتال: در قرن بیست‌ویکم، روش‌های دیجیتال جایگزین فیلم آنالوگ شدند.
تصاویر متحرک چگونه روی فیلم سلولوئید ثبت می‌شوند؟
تصاویر متحرک با قرار دادن امولسیون ژلاتینی روی فیلم در معرض نور ثبت می‌شوند. این کار باعث تغییر شیمیایی در کریستال‌ها شده که سپس می‌توان آن‌ها را به تصواری مرئی تبدیل کرد. تصاویر ثبت‌شده روی فیلم را می‌توان با استفاده از پروژکتور سینمایی روی پرده سینما به نمایش گذاشت.
مزایای فیلم سلولوئید چیست؟
اگرچه بیشتر صنعت فیلمسازی به سمت دیجیتال رفته، اما برخی فیلمسازان هالیوودی مانند کوئنتین تارانتینو و کریستوفر نولان هنوز از استفاده از فیلم سلولوئید دفاع می‌کنند.
- ظاهر متمایز: فیلم سلولوئید اغلب ظاهری نرم و دانه‌دار دارد که در فیلم دیجیتال به‌سختی قابل تقلید است. بسیاری از فیلمسازان این ظاهر را برای تصویربرداری ترجیح می‌دهند.
- تصاویر باکیفیت: ثبت تصاویر روی فیلم می‌تواند تصاویری باکیفیت بالا و دینامیک رنج گسترده ارائه دهد. درحالی‌که کیفیت تصاویر دوربین‌های دیجیتال بسته به سخت‌افزار مورد استفاده متفاوت است.
- ویرایش و نوردهی فیزیکی: فیلم سلولوئید کنترل فیزیکی بیشتری به فیلمسازان می‌دهد و امکان تنظیم دستی نرخ فریم را فراهم می‌کند. معمولاً فیلم‌ها روی فیلم ۳۵ میلی‌متری ساخته می‌شوند که به اندازه فیلم و تعداد تصاویر در هر فوت اشاره دارد.
معایب فیلم سلولوئید چیست؟
فیلم سلولوئید اگرچه کلاسیک است، اما برخی معایب آن با فیلم دیجیتال برطرف شده‌اند.
- ذخیره‌سازی دشوار: فیلم سلولوئید به ریل‌های بزرگی از فیلم نیاز دارد که باید تولید و سپس ذخیره شوند. فیلم باید در مکان‌های تاریک و خشک نگهداری شود، در غیر این‌صورت آسیب می‌بیند. حتی با نگهداری ایده‌آل نیز فیلم فیزیکی ممکن است به مرور زمان تخریب شود.
- کپی‌گیری سخت: درحالی‌که فیلم دیجیتال را می‌توان تقریباً بلافاصله کپی کرد، کپی‌گیری از فیلم سلولوئید مستلزم عکاسی از هر فریم به‌صورت جداگانه و سپس انتقال آن به ریل دیگری است.
- هزینه بالا: فیلمسازان ممکن است قبل از تدوین نسخه نهایی، از ریل‌های زیادی از فیلم استفاده کنند. پس از آن نیز باید فیلم روی ریل‌های بیشتری کپی شود. درحالی‌که ذخیره دیجیتال فیلم برای استودیوها مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
تفاوت فیلم سلولوئید و دیجیتال چیست؟
فیلم سلولوئید با قرار دادن نوارهای شیمیایی فیلم در معرض نور ساخته می‌شود، درحالی‌که دوربین‌های دیجیتال از سنسورهایی استفاده می‌کنند که داده‌های تصویر را ثبت و به‌صورت دیجیتال ذخیره می‌کنند. دوربین‌های دیجیتال به فیلم فیزیکی نیاز ندارند و برای مشاهده تصاویر نیز نیازی به ظهور یا پروژکتور نیست.
برگرفته از مسترکلس